Aandacht is het beste medicijn!

Ronald van der Loos (Mijzo), Ria de Nekker (Hof en Hiem) en Wiebren Oenema (Cordaan) nemen de deelnemers mee in een wereld waar zorg niet alleen gaat over praktische ondersteuning, maar ook over menselijkheid, veiligheid en samenwerking. De presentatoren Dominic Vestering en Ellen Clavel van Vilans leiden de sessie, die niet alleen theoretische inzichten biedt, maar ook praktische voorbeelden en verhalen uit het werkveld.

De sessie begint met een uitleg over waarom Wlz-zorg thuis belangrijk is. Ouderen willen namelijk graag thuis blijven wonen; slechts 7% wil verhuizen naar een verpleeghuis. Pas als verhuizen echt noodzakelijk is, zegt 50% dat ze dit wel zouden willen. Tegelijkertijd dwingt het overheidsbeleid ouderen om thuis te blijven wonen, vanwege de vergrijzing die in 2040 een piek bereikt.

Ouderen willen zelf langer thuis wonen

De verschillende vormen van Wlz-thuiszorg kunnen op veel manieren worden ingezet, bijvoorbeeld geclusterd, gespikkeld of ongeclusterd in de wijk. Wiebren Oenema van Cordaan vertelt hoe ze in 2019 zijn begonnen met ongeclusterd VPT, waarbij het hoofddoel was om zorg te verlenen zonder gebruik te maken van verpleegplekken. Die waren er vaak simpelweg niet door de hoge grondkosten in Amsterdam. Het was noodzaak zoveel mogelijk thuis iets voor de mensen te betekenen. Hij benadrukt de drie hoofdpijlers van Cordaan: maatwerk, veiligheid en samenwerking. “Onze visie is zorgeloos thuis,”  zegt Oenema. “Met een zinvolle dag als basis, want een goede tijdsbesteding is belangrijk.”

Aandacht is het beste medicijn!

Oenema beschrijft hun teamstructuur, die bestaat uit 15 cliënten en 10 medewerkers, met een mix van verzorgenden, huishoudelijke hulpen en clientcoaches: “Wij geloven in kleine teams, zodat we onze cliënten goed kennen. Aandacht is het beste medicijn!” Daarnaast legt hij uit dat binnen Cordaan technologie aanvankelijk een beetje werd verwaarloosd, maar dat ze er nu een inhaalslag mee aan het maken zijn.

Langer actief thuis

Ronald van der Loos van Mijzo, een organisatie met 26 zorglocaties tussen Den Bosch en Breda, en tussen Gorinchem en Tilburg, met 4000 medewerkers en 2000 vrijwilligers, neemt het woord: “Wij bieden alles modulair aan en zijn daarbinnen steeds bezig met te kijken hoe we iedereen de zorg kunnen geven die ze verdienen. We willen de aanjager zijn. Iets opzetten, op gang brengen, maar niet het beheer blijven doen. We merken dat dat werkt. Zoals bij het programma Langer Actief Thuis: daar doen we de opstart en nemen dan een stap terug.”

Op eigen wieze

Ria de Nekker van Hof en Hiem vertelt over hun zorggroep in Zuidwest Friesland, met vijf thuiszorglocaties en 300 cliënten in de wijkverpleging. Ze legt uit dat hun VPT voornamelijk gespikkeld is, met cliënten in seniorencomplexen nabij zorgcentra. Onze visie op langer thuis blijven is gebaseerd op reablement: “We willen het Friese 'Op Eigen Wieze' helemaal uitwerken binnen onze organisatie.” Ze benadrukt ook het belang van hulpmiddelen en zorgtechnologie, zoals een oogdruppelhulp en de Momo Bedsense, een bedsensor die registreert wanneer de cliënt uit bed is. Ze is trots op hun prestatie dat 95% van hun cliënten tot aan hun overlijden thuis kan blijven. Slechts 5% stroomt uit naar een verpleeghuis. De teams bij Hof en Hiem bestaan uit verzorgenden IG, wijkverpleegkundigen en thuiszorgcoaches. “We hebben ook een traineeship voor wijkverpleegkundigen om kennis en vaardigheden over te dragen. Dit zorgt voor continuïteit en betrokkenheid,” aldus De Nekker.

Rust

De sprekers gaan in gesprek met elkaar en beantwoorden vragen uit de zaal. Een belangrijke vraag is wat het verschil in de praktijk nu is tussen VPT en MPT en wat de cliënt ervan merkt. Oenema legt uit dat bij VPT de organisatie bepaalt hoe het product wordt geleverd, terwijl bij MPT de cliënt meer keuze heeft: “Wij kiezen voor VPT omdat we dan alles kunnen leveren vanuit ons team, zegt hij. Dat geeft rust.” Van der Loos gaat hierop verder: “Wij kiezen juist nadrukkelijk voor zelfregie, zodat onze cliënten zo min mogelijk zorg nodig hebben.” De Nekker benadrukt dat zij juist een middenweg hanteren: “Wij plakken geen zorgarrangementen op de cliënt, maar kijken naar de zorgbehoefte. Soms adviseren we het een of het ander. Het verschil tussen VPT en MPT is voor sommige mensen nog lastig te begrijpen. En dat snappen we.”

Kantelpunt

Het kantelpunt wanneer mensen niet meer thuis kunnen blijven wonen, is vaak wanneer de veiligheid niet meer gegarandeerd kan worden. Als een cliënt 's nachts dwaalt of overlast veroorzaakt, kunnen technologische hulpmiddelen dit uitstellen, legt De Nekker uit. Ze benadrukt dat het vaak om de veiligheid van de cliënt gaat, en dat technologie zoals sensoren hierbij kan helpen.

Tips van de sprekers

Aan het einde van de sessie delen de sprekers hun tips. Oenema benadrukt het belang van het informele netwerk en het werken met het netwerk: “Heb aandacht voor welzijn, wees creatief en evalueer regelmatig. Van der Loos adviseert om goed na te denken over de noodzaak van VPT, uit te gaan van eigen regie en van elkaar te leren. De Nekker benadrukt het belang van investeren in voldoende wijkverpleegkundigen, traineeships en thuiszorgcoaches om teamuitval te voorkomen en continuïteit te waarborgen.

De sessie eindigt met een interactieve bespreking waarbij de deelnemers delen wat ze hebben geleerd. De zaal vult zich met een luid geroezemoes van aandachtige gesprekken. Aandacht is immers het beste medicijn.